Ojcowie i synowie. O tron, władzę, dziedzictwo

Prezentowany tom obejmuje teksty odnoszące się przede wszystkim do relacji rodzin monarszych, książęcych, w których często pomiędzy ojcami i synami toczyła się swoista gra o tron. Tak było w rodzinach Piastów, Przemyślidów, ale i później Luksemburgów czy Jagiellonów, by tylko wspomnieć o dynastiach Europy Środkowo-Wschodniej. Jan Długosz kilkakrotnie pisał, jak niechętnie król Kazimierz Jagiellończyk odnosił się do pomysłu pozostawienia na Litwie któregoś z synów jako zastępcy. Odmawiał ich prośbom, a dorastający synowie, zwłaszcza Jan Olbracht, z trudem się z tą decyzją godzili. Nieco inaczej wyglądała sytuacja w rodzinach szlacheckich, choć także i tu niezwykle ważne było prowadzenie polityki rodowej, zmierzającej, przynajmniej jeśli chodzi o warunki polskie, do utrzymania stanu posiadania i w miarę sprawiedliwego podziału majątku między potomków męskich. Priorytetem było budowanie pozycji rodowej lub tylko rodzinnej, i to często ważyło na relacjach ojców i synów.