Wiktor Tołkin. Ślady. Ocalałeś nie po to aby żyć. Trzeba dać świadectwo

Album z wystawy Wiktora Tołkina. Ślady...

Wiktor Tołkin – rzeźbiarz i architekt – zasłynął jako twórca wielu wybitnych pomników. Większość jego prac poświęcona została uczestnikom krwawych walk z hitlerowskim najeźdźcą. Taka tematyka pomników powstających w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nie dziwi współczesnych badaczy. W tych badaniach jednym z kluczowych wątków jest aspekt uczynienia z państwa dominującego zleceniodawcy, co szczególnie rzutowało na rozwój rzeźby. Również zagadnienie wybiórczego traktowania historii najnowszej, np. traktowanie tematu walk z faszystowskimi Niemcami, jako „bezpiecznego” politycznie i odciągającego uwagę opinii publicznej od drugiego najeźdźcy – Związku Radzieckiego, ma swoją reprezentację w literaturze. To polityczne uwikłanie nie przekreśla jednak realnej potrzeby społeczeństwa na upamiętnienie bohaterstwa ludzi przeciwstawiających się niemieckiemu okupantowi. Mając na względzie polityczną zależność sztuki okresu powojennego, nie ma wątpliwości jednocześnie w szczere intencje wielu artystów, którzy podejmowali w swojej twórczości temat martyrologiczny, wiedzeni czystymi intencjami uhonorowania heroizmu ofiar nazistowskiego terroru. Do tej grupy twórców należy niewątpliwie Wiktor Tołkin. Jego przeżycia wojenne świadczą o szczerości serca,  a zaprzeczają pomówieniom, iż były dyktowane koniunkturalnymi pobudkami.